Emerytura to świadczenie pieniężne wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Należy się ona wszystkim osobom, które przestały pracować zawodowo, odprowadzały składki na ubezpieczenie społeczne, osiągnęły określony wiek oraz przepracowały odpowiednią liczbę lat.
Na początku 2021 roku w Polsce świadczenia z ZUS-u pobierało ponad 6 milionów emerytów, a ta liczba ciągle rośnie.
Czy trzeba przechodzić na emeryturę?
Od 2017 roku prawa do emerytury należą się kobietom, które ukończyły 60 lat i mężczyznom, którzy ukończyli 65 lat. Wbrew pozorom wcale nie trzeba na nią przechodzić! Jeśli dana osoba z jakiegoś powodu nadal chce pracować i zdrowie jej na to pozwala, to nie ma żadnych przeciwwskazań do kontynuowania zatrudnienia. Także pracodawca nie może zabronić pracownikowi wykonywać swoich obowiązków. Chyba że ze względu na wiek lub zdrowie, pracownik nie jest tak rzetelny, jak do tej pory, to wtedy może dojść do rozwiązania umowy o pracę. Zwolnienie pracownika tylko przez to, że osiągnął wiek emerytalny, może zostać potraktowane jako dyskryminacja.
Liczba osób przechodzących na emeryturę po osiągnięciu określonego wieku maleje
Z roku na rok coraz więcej Polaków nie korzysta z prawa do emerytury i nadal spełniają się zawodowo. Skąd takie zjawisko w naszym społeczeństwie?
Wiele osób zdaje sobie sprawę, że im więcej lat przepracuje, to wyższe świadczenie z ZUS-u otrzyma. Bowiem każdy kolejny miesiąc zatrudnienia to następna składka na ubezpieczenie społeczne. Poza tym wiadome jest, że emerytura nie będzie równowartością dotychczasowego przychodu. Zbyt niska kwota wypłacanego świadczenia skutecznie odstrasza Polaków i jeśli mają taką możliwość, to wciąż pracują.
Co więcej, przejście na emeryturę powoduje, że znacznie obniża się standard świadczeń medycznych, które w wieku 60, czy 65 lat są bardzo często koniecznością.
Niektórzy rezygnują z przejścia na emeryturę, ponieważ nie wyobrażają sobie życia bez chodzenia do pracy i rezygnacji kontaktu z ludźmi. Brak codziennej rutyny i poczucia stabilności powoduje, że emeryci wciąż są aktywni zawodowo.
Pracownicy, którzy traktują swoje zatrudnienie nie tylko jako obowiązek, ale też pasję również nie powstrzymują się przed kontynuowaniem zatrudnienia.
Nie można również zapominać o pandemii, która choćby tymczasowo pozbawiła pracy wielu młodych ludzi. Ci, którzy mogli przejść na emeryturę, postanowili odłożyć w czasie pobieranie świadczenia na rzecz pomocy finansowej najbliższym.
Co to jest zawieszenie emerytury?
Zgodnie z polskim prawem każda osoba, która otrzymuje emeryturę, może w tym okresie sobie dorabiać. Niezależnie od tego, na jakiej umowie o pracę emeryt będzie zatrudniany. Nie może jednak posiadać pracy podczas składania wniosku o emeryturę. Co to właściwie oznacza?
W przypadku gdy dana osoba będzie starała się o otrzymanie emerytury i chciała zostać na dotychczasowym stanowisku, to musi przerwać okres zatrudnienia. W tej sytuacji pracownik musi porozumieć się z pracodawcą, z którym rozwiązana zostanie umowa. Pracodawca w tym samym czasie zobowiązany jest wystawić świadectwo pracy, które będzie podstawą do wypłaty świadczenia.
Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku o przyznanie emerytury, pracownik może wrócić do pracy. Warto mieć jednak na uwadze, że powtórne zatrudnienie pracownika przez pracodawcę jest wyłącznie jego dobrą wolą. Nie ma więc obowiązku go zatrudniać, nawet jeżeli wcześniej zostało ustalone coś zupełnie innego.
To, że pracownik może sobie dorabiać do emerytury, nie jest równoznaczne, z tym że będzie pracował na dwa etaty i w tym samym czasie pobierał świadczenie z ZUS-u.
W chwili kiedy emeryt będzie zarabiał zbyt dużo, emerytura może zostać pomniejszona lub zawieszona.
Kiedy prawa do emerytury mogą zostać zawieszone?
Dla pracujących emerytów zawieszenie prawa do otrzymywanie comiesięcznego świadczenia pieniężnego bardzo często jest niejasne. Przez wprowadzanie ciągłych zmian i wahań na rynku pracy, ciężko im stwierdzić jaką kwotę mogą dorobić, by nie stracić emerytury.
Dla pracujących emerytów zawieszenie prawa do otrzymywanie comiesięcznego świadczenia pieniężnego bardzo często jest niejasne. Przez wprowadzanie ciągłych zmian i wahań na rynku pracy, ciężko im stwierdzić jaką kwotę mogą dorobić, by nie stracić emerytury.
Obecnie pracujący emeryt musi śledzić, jakie jest aktualne przeciętne, miesięczne wynagrodzenie. To właśnie na podstawie jego wysokości można obliczyć, czy ZUS może wprowadzić zawieszenie prawa do świadczenia.
W przypadku, gdy dochód emeryta przekroczy 70% przeciętnego, miesięcznego wynagrodzenie, to kwota wypłacanej emerytury zostanie zmniejszona. Natomiast przekroczenie 130% tego samego wynagrodzenia powoduje zawieszenie świadczenia. Taka sytuacja będzie miała miejsce, do czasu kiedy wynagrodzenie pracującego emeryta nie spadnie poniżej wspomnianych 130%.
Jakie zarobki mogą zmniejszyć emeryturę?
Znając już wartości, które mają wpływ na zmniejszenie emerytury, warto zobrazować sobie jak, to wygląda w praktyce.
Zgodnie z rozporządzeniem prezesa zakładu ubezpieczeń społecznych w I kwartale 2021 roku emeryt nie może przekroczyć:
- 70% oznacza kwotę 3977,10 zł.
- 130% oznacza kwotę 7386,10 zł.
Każdy z pracujących emerytów powinien wiedzieć, że jeśli przekroczy 3977,10 zł o jakąś konkretną kwotę, to tyle samo zostanie obniżona emerytura.
Przykładowo Pan Jan Kowalski w danym momencie zarobił 4200 zł. W takim wypadku przekroczył dozwolony dochód o 222,90 zł. Dokładnie taka suma zostanie odjęta od jego świadczenia.
W przypadku przekroczenia przez emeryta kwoty 7386,10 zł świadczenie zostanie wstrzymane!
Obie sytuacje są regulowane prawnie. Zgodnie z artykułem 104 10 punktu 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Można więc łatwo zauważyć, że obniżenie wypłaty należnych świadczeń bądź ich wstrzymanie dotyczy nie tylko emerytury, ale również renty.
Należy jednak wiedzieć, że zgodnie z tym samym rozporządzeniem prezesa zakładu ubezpieczeń społecznych w sprawie kwot przychodu istnieją maksymalne progi.
Od marca 2021 roku można zmniejszyć emeryturę i rentę o następujące kwoty:
- 646,67 zł dotyczy emerytur i rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
- 485,04 zł dotyczy emerytur i rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy.
- 549,71 zł dotyczy rent rodzinnych przysługujących jednej osobie.
Wstrzymanie emerytury z powodu kontynuowania zatrudnienia
Wielu emerytów ze względu na to, że świadczenia w Polsce nie są zbyt wysokie, chętnie sobie dorabia. Jednak niewielu z nich zdaje sobie sprawę, że z powodu kontynuowania zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy mogą doprowadzić do wstrzymania wypłaty emerytury.
Co ciekawe, kluczową rolę odgrywa niedługi czas, z reguły nie dłuższy niż miesiąc.
Jednym z głównych warunków do otrzymania emerytury jest nieposiadanie zatrudnienia w trakcje składania wniosku i podczas jego rozpatrywania. W przypadku, jeśli nie została rozwiązana umowa o pracę z dotychczasowym pracodawcą, to wypłacanie świadczenia może zostać zawieszone.
Jak to więc jest, że można pracować na emeryturze, ale jednak nie pracować?
To proste! Istotne jest to, aby emeryt wyłącznie podczas starania się o emeryturę nie pracował. Po otrzymaniu prawa do emerytury spokojnie można podjąć zatrudnienie, nawet u tego samego pracodawcy.
Jak wspomniano wcześniej, pracownik może porozumieć się z pracodawcą i umówić się, że po otrzymaniu emerytury wróci na swoje stanowisko. Pracodawca, który do tej pory był zadowolony z zatrudniania pracownika, w większości przypadków nie będzie robił problemów i zatrudni go ponownie.
Warto jednak mieć na uwadze, że doszło do rozwiązania umowy, więc pracodawca nie tylko nie jest zobowiązany do ponownego zatrudnienia pracownika, ale też może to zrobić na innych warunkach. Ma możliwość, chociażby obniżyć stawkę godzinową lub zatrudnić pracownika na pół etatu zamiast na cały.
Co więcej, zawieszenie świadczenia niezależne jest od wysokości dochodu.
Nie trzeba jednak od razu zakładać najgorszych scenariuszy.
Wstrzymanie emerytury z powodu kontynuowania zatrudnienia – kiedy można cofnąć?
Wstrzymanie emerytury z powodu kontynuowania zatrudnienia nie jest procesem nieodwracalnym. Emerytura ponownie będzie wypłacana w momencie, kiedy pracujący emeryt rozwiąże swój stosunek pracy. Oznacza to, że chcąc wznowić otrzymywanie emerytury, pracownik musi zrezygnować z zatrudnienia i w ZUS-ie przedstawić świadectwo pracy. Po rozpatrzeniu dokumentów wypłacanie świadczenia zostanie wznowione.
Czy można odwołać się od decyzji o wstrzymaniu emerytury?
Jeżeli zaszła pomyłka, emeryt nie dostarczył wszystkich niezbędnych dokumentów lub nie zgadza się z decyzją o wstrzymanie emerytury, to może złożyć stosowne odwołanie. Choć wiele osób takie dokumenty chce dostarczać do prezesa zakładu ubezpieczeń społecznych, to takie działanie nie jest konieczne.
Wystarczy skierować odwołanie do odpowiedniego oddziału ZUS-u, czyli tego, który poinformował emeryta o wstrzymaniu emerytury.
Po rozpatrzeniu odwołania pracownik ZUS-u ma dwa możliwe rozwiązania.
- Zgodzić się z zasadnością odwołania i uchylić decyzję.
- Nie zgodzić się na uzasadnienie wniosku i skierować sprawę do sądu.
W obu przypadkach pracownik ZUS-u ma obowiązek poinformować emeryta o swojej decyzji w ciągu 30 dni od złożenia odwołania.
Właśnie, dobrze, że wspominacie – Emeryt aby podjąć wypłaty emerytury musi rozwiązać wszystkie stosunki pracy. Dopiero po podjęciu świadczeń może zacząć pracę u tego samego lub innego pracodawcy. Warto o tym pamiętać.