Co zrobić w przypadku kradzieży danych osobowych? Czym to grozi?

Kradzież danych osobowych to niebezpieczny proceder, który w ostatnich latach zdarza się coraz częściej. Jest to związane z postępującą cyfryzacją usług, która wymaga elektronicznego przetwarzania wrażliwych informacji osobistych. Użytkownicy Internetu są wielokrotnie proszeni o potwierdzenie swojej tożsamości w sieci lub podanie numeru dowodu osobistego oraz numeru PESEL. Stanowi to pole do popisu dla oszustów, których działania nakierowane są na zdobycie poufnych informacji i wykorzystanie ich w celu zdobyciu określonej sumy pieniędzy.

Jak chronić poufne informacje w Internecie? Co zrobić, jeśli wyciekną Twoje dane osobowe? Jakie są konsekwencje wynikające z potencjalnej kradzieży Twoich danych osobowych?

Dane osobowe — co właściwe należy chronić?

Świadomość o konsekwencjach kradzieży tożsamości niewątpliwie musi iść w parze z posiadaniem informacji na temat tego, czym właściwe są dane osobowe. Większość z nas przez te słowa rozumie imię, nazwisko oraz numer PESEL. Jak się jednak okazuje poufne informacje to nie tylko wypełnione rubryki w dowodzie osobistym.

Również hasła do logowania często padają „ofiarą” wycieków, przez co oszuści mają ułatwioną drogę do wykorzystania Twojego konta bankowego w nieuczciwym celu. Ofiarą kradzieży danych osobowych są często osoby, które używają podobnych loginów do wielu kont. Przez to utrata kontroli nad jednym profilem skutkuje ciągiem nieszczęść w przyszłości.

W jaki sposób oszuści wykorzystują wrażliwe dane osobowe?

Kradzież tożsamości w Internecie zdarza się tak często ze względu na posługiwanie się swoimi danymi osobowymi w sytuacjach, które nie są do tego niezbędne. Wydarzenia, w których osoby trzecie zdobywają zdjęcie dowodu osobistego lub innego dokumentu to rzadkość. Jedyną opcją do zaistnienia takiej sytuacji jest fizyczna kradzież dokumentu lub celowe zamieszczenie takiego zdjęcia, na przykład w internetowej chmurze.

Utrata tożsamości w Internecie jest spowodowana najczęściej posługiwaniem się wrażliwymi danymi na platformach, które niekoniecznie potrzebują do osiągnięcia pełnej funkcjonalności takich danych. Postępujący proces cyfryzacji w pewien sposób wymusza, aby użytkownicy przechodzili przez składający się z kilku etapów proces weryfikacji. Tym samym bardzo często wiele Twoich danych osobowych jest niezbędna do dokonania najzwyklejszego zakupu na internetowej aukcji.

Jakie są konsekwencje kradzieży tożsamości?

Posługując się skradzionymi danymi, oszust może uzyskać nową tożsamość w Internecie. Padając ofiarą kradzieży danych, należy liczyć się z faktem, że PESEL lub adres zameldowania mogą zostać wykorzystane do wzięcia pożyczki lub zakupu numeru telefonu. Każdy z nas zna konsekwencje tego pierwszego procederu. Jednak okazuje się, że użycie Twoich danych również w drugim przypadku może skutkować nieprzyjemnymi sytuacjami w przyszłości.

Przestępstwo dokonane przy użyciu numeru zarejestrowanego na danego użytkownika jest równoznaczne z rzuceniem przez policję podejrzenia o popełnienie poważnych wykroczeń przez zupełnie niewinną osobę.

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych — kiedy się do niego zwrócić?

Inna sytuacja jest związana z niejasnym i podejrzanym przetwarzaniem danych osobowych przez firmy, stowarzyszenia lub przedsiębiorstwa. Jeśli pracownicy zatrudnieni w danym podmiocie mają wątpliwości, związane z potencjalnym nieuprawnionym wykorzystaniem swoich danych, należy zwrócić się do prezesa UODO. Odpowiednie zgłoszenie skierowane do osoby pełniącej to stanowisko pozwoli na wszczęcie postępowania w celu wyjaśnienia, czy rzeczywiście w danej firmie dochodzi do nielegalnego wypływu danych osobowych.

Ktoś ukradł Twoje dane — co należy zrobić?

Jeśli występuje podejrzenie kradzieży danych osobowych, w pierwszej kolejności należy podjąć kroki, które uchronią daną osobę przed poważnymi konsekwencjami takiego zdarzenia. Jeśli ktoś ukradnie Twój dowód osobisty, to niezwłocznie zgłoś takie zdarzenie na policję, a także w najbliższym urzędzie gminy. Szczegółowe informacje dotyczące procedur można znaleźć na stronach rządowych lub uzyskać telefonicznie, kontaktując się z odpowiednimi organami.

Szybkie zgłoszenie kradzieży dowodu lub faktu utracenia kontroli nad internetowym kontem bankowym pozwoli uniknąć najpoważniejszych konsekwencji kradzieży tożsamości, czyli dokonania przestępstwa przy użyciu Twoich danych. Należy pamiętać, że podejrzewając włamanie na konto na określonej platformie, warto wylogować się i zmienić hasła w pozostałych najważniejszych serwisach.

Utrata tożsamości w Internecie — prewencja to podstawa

Warto śledzić aktualności związane z popularnymi metodami oszustw i sposobów wyłudzania danych. Większość przestępców używa najczęściej takich samych metod w konkretnym okresie. Często media informowały o wielu ofiarach kradzieży metodą „na wnuczka” lub „na kominiarza”. Im większa będzie świadomość społeczna na temat tego, że oszuści w ostatnich miesiącach zdecydowanie częściej podają się za pracowników banków i próbują łączyć się telefonicznie z potencjalnymi ofiarami, tym mniej osób padnie ofiarą danego przestępstwa.

Zanim wyciekną Twoje dane — bądź podejrzliwy!

Nieuprawnione wykorzystanie danych osobowych to przestępstwo, którego łatwo można uniknąć, zachowując czujność. Oczywiście, osoby starsze charakteryzują się większym zaufaniem do osób podających się za pracowników danej firmy lub wykonujących określony zawód. Jednak coraz częściej wszelkie niejasne działania są obdarzane sporą dozą nieufności.

Sprawdzenie nazwiska osoby podającej się za pracownika danej firmy wymaga najczęściej wyłącznie dostępu do Internetu i poświęcenia kilku minut, aby upewnić się z kim właściwie mamy do czynienia. Warto zatem pamiętać, że nieufna i podejrzliwa postawa przestała być traktowana jako coś nietaktowneg. To prosty sposób na uniknięcie wycieku Twoich danych i stanie się ofiarą przestępstwa.

Utrata danych — nie lekceważ niebezpieczeństwa

Osoby, które padły ofiarą kradzieży tożsamości w Internecie, bardzo często w początkowych etapach wykazywały postawę lekceważącą. Wiadomość e-mail, informująca o podejrzanym logowaniu się na dane konto z nieznanego urządzenia, tylko wygląda niepozornie. W rzeczywistości może być namacalnym dowodem na próbę kradzieży. Włamania tego rodzaju nie muszą być powiązane z platformami i kontami, które znaczna część użytkowników uważa za istotne.

Większość serwisów internetowych jest jednak bardzo często ze sobą powiązana, na przykład za pośrednictwem Facebooka lub innego medium społecznościowego. Logowanie się do jednej platformy niesie ryzyko uzyskania dostępu do pozostałych. Połączenia tego rodzaju mogą doprowadzić oszustów do Twoich serwisów transakcyjnych lub portalów aukcyjnych.

Co jeśli ktoś ukradnie Twoje dane?

Wbrew pozorom kradzież danych osobowych jest kilkukrotnie bardziej niebezpieczna niż bezpośrednia utrata gotówki. Poinformowanie odpowiednich służb o podejrzeniu popełnienia przestępstwa to jedno. Natomiast konsekwencje utraty tożsamości w Internecie są często odczuwane jeszcze wiele lat później.

Warto śledzić aktualności i bieżące informacje dotyczące wyłudzeń, aby być przygotowanym na sytuację, w której to właśnie Ciebie oszuści obiorą za cel. Jeśli w Twoim otoczeniu znajdują się osoby starsze lub takie, które posiadają mniej doświadczenia w obsłudze komputera i urządzeń elektronicznych to warto przekazać im wskazówki dotyczące odpowiednich działań prewencyjnych.

To właśnie seniorzy są grupą społeczną, która jest szczególnie narażona na działania oszustów. Osoby po siedemdziesiątym roku życia są często zmuszone do korzystania z Internetu, mimo dużych braków umiejętności obsługi stron internetowych. Niezależnie od tego, czy istnieje ryzyko, że wyciekną Twoje dane lub innej osoby, warto zachować odpowiedzialność społeczną i przestrzegać przed tego typu działaniami.

Jak się uchronić przed nieuprawionym wykorzystaniem swoich danych?

Najważniejszym elementem ochrony przed wykorzystaniem swoich danych w nieuprawniony sposób jest korzystanie z wielu haseł, składających się z niepowiązanych ze sobą ciągów liter i liczb. Dane osobowe znajdujące się na dowodzie tożsamości lub innym dokumencie należy podawać w ostateczności na stronach internetowych, które mają odpowiedni status bezpieczeństwa. Do tego typu platform zaliczamy serwisy bankowe i rządowe.

Dodatkowo nie należy logować się w serwisach na urządzeniach publicznego użytku oraz przy użyciu sieci bezprzewodowego Internetu w kawiarni lub w hotelu. Połączenia tego rodzaju cechują się niskimi poziomami zabezpieczeń i istnieje duże prawdopodobieństwo, że hasło które zostało wpisane na smartfonie, znajdzie się w niepożądanych rękach oszustów.

Zadbaj o swoje bezpieczeństwo w sieci internetowej. Obok zdrowia jest to bezcenna wartość. Korzystanie z Internetu daje dużo możliwości, jednak wymaga ostrożnego podejmowania decyzji. Zwłaszcza w przypadku wrażliwych danych, które mogą zostać wykorzystane w nieodpowiedni sposób.